Een bedrijf uit Best (Nederland).
Dit bedrijf is 231 keer op de foto gezet door de leden van TruckFan
Tijdens een bliksembezoek kon Robert de Fried van de Laar-Iveco in vol ornaat bewonderen.
Na een test in Marokko maakt het team nu alleen nog wat kleine aanpassingen aan de truck.
Originele beschrijving
“Een absurd taaie proef”, noemde Jan van de Laar de tiende etappe van de Africa Eco Race. En juist die etappe sloot hij af als snelste truck. Van de Laar legde de 408 kilometer van Amodjar naar Akjout 24 minuten sneller af dan Gerard de Rooy en dat kwam vooral doordat hij twee keer als een soort snelle assistentie fungeerde voor De Rooy. Alles en iedereen stond vast in het extreem zachte zand van de tiende etappe. Van de Laar ook een keer. “Het was zo zacht dat we gewoon wegzakten terwijl we even stonden te wachten. Belachelijk zo los
Originele beschrijving
Balend als een stekker kwam Jan van de Laar aan de finish van de zesde etappe van de Africa Eco Race. De eerste 130 kilometer van de 211 kilometer lange proef, de eerste in Mauretanië, had hij in een uur gereden. Een richeltje van amper 20 centimeter deed hem echter de das om. “Een gemiste kans”, vond Van de Laar. Het had namelijk zomaar eens kunnen gebeuren dat hij Gerard de Rooy kon verslaan. Aan de snelheid lag het niet. “Het was bloedsnel. Vlakke ondergrond, kaarsrechte paden, er zat nauwelijks een bocht in. Maar wel een lullig richeltje, dat ik
Originele beschrijving
In de vijfde etappe van de Africa Eco Race heeft de équipe Fried van de Laar Racing een heftige tussenstop moeten maken. Op zo’n 70 kilometer voor de finish van de 436 kilometer lange proef kwam de truck als eerste aan bij een motorrijder die zwaar was gecrasht. Jan van de Laar zette de truck dwars om het slachtoffer te beschermen, terwijl broer Ben via de satelliet noodhulp inschakelde. Het incident maakte grote indruk op de driekoppige crew. “Het zag er niet goed uit”, vertelt Jan van de Laar nog licht aangeslagen in het bivak in Dakhla. “Ben had contact
Originele beschrijving
De eerste etappe van de Africa Eco Race was een mooie gelegenheid voor het team Fried van de Laar om er weer eventjes in te komen. De proef van 92 kilometer in het noorden van Marokko was volgens navigator Ben van de Laar ‘een echt rallyproefje’. Als vierde truck kwam de DAF over de finish, met de veertiende tijd algemeen. “Het was een leuk opwarmertje”, vertelt Ben van de Laar op de verbinding onderweg naar het bivak bij Dar Kaoura. “Niet lang, maar toch best pittig, met veel stof en stenen. Wat de navigatie betreft zaten er een paar uitdaginkjes
Originele beschrijving
De opluchting was groot bij Jan van de Laar, vanochtend bij de podiumstart van de Africa Eco Race. Eindelijk was het dan zo ver. Na drie dagen rondhangen in Monaco mochten hij, broer Ben en Dolph Huijgens eindelijk van start: op naar Afrika. “De voorbereiding is super relaxt geweest, maar ik ben wel heel blij dat we nu op weg kunnen”, vertelde Jan bij het startpodium in Monaco. “We hadden alles al goed voor elkaar, maar we hebben hier nog een keer alles dubbel gecheckt voordat we de keuring in gingen. Ze zijn hier veel minder streng dan bij de
Originele beschrijving
Team Fried van de Laar Racing gaat een nieuwe uitdaging aan. Na een aantal jaren achtereen te hebben meegedaan aan de Dakar Rally kiest het team van Jan en Ben van de Laar komend jaar voor de Africa Eco Race. Waar veel andere teams lang twijfelden tussen de Dakar Rally in Zuid-Amerika of de Africa Eco Race in Afrika, was de keuze voor Jan en Ben van de Laar vrij snel gemaakt. “Dat er nog meer Nederlandse teams gaan, is alleen maar positief”, zegt Ben van de Laar, die opnieuw de rol van navigator op zich neemt in de truck.
?Het heeft niet meegezeten,? constateerde Jan van de Laar aan de finish van de Dakar. ?Helemaal niet zelfs. Maar we hebben de finish gehaald en dat is het belangrijkste.? Met de 26ste plaats hadden Jan van de Laar, zijn broertje Ben en monteur Dolf Huijgens het nog helemaal niet onaardig gedaan. ?We hebben goede dagen afgewisseld met minder goede,? zei Ben, die blij was dat het knippen en plakken van het roadbook voorlopig niet meer hoeft.
Bepalend voor het verloop van de rally voor het team van Fried van de Laar Racing was een reeks technische problemen. Een lekke band hier of daar kan gebeuren, maar truck #530 stond alles bij elkaar vijf tot zes uur stil op de proeven. ?Veel te veel,? vond Ben van de Laar. ?Het is goed dat we met Dolf een beroepsmonteur aan boord hadden, anders hadden we de problemen niet zo snel kunnen oplossen.?
Door kapotte turbo?s en lekke banden op precies de verkeerde momenten viel Van de Laar een paar keer ver terug in het veld. Die plaatsen kon hij de dag erna dan wel weer redelijk goedmaken, maar dat kostte veel energie van de bemanning en vergde veel van de DAF. ?Het was soms best frustrerend,? keek Ben terug. ?Al die geneutraliseerde of afgelaste etappes: daar ben je niet een jaar hard voor aan het werk. En dan alle problemen die we hebben gehad. Dat maakt het er niet bevredigend van. Aan de andere kant: onze Jan heeft super goed gereden. Qua navigatie is het goed gegaan. En zonder Dolf hadden we nog veel langer stil gestaan. Overall is het best zwaar geweest. Als je het zo bekijkt hebben we het nog niet slecht gedaan. Jammer van die verloren uren.?
Hoe het team verder gaat, moet nog eens rustig worden bekeken en besproken. Vader Fried vond het niet gemakkelijk om vanaf de zijlijn toe te kijken. ?Maar in de cabine ging het super,? zegt Ben. ?We moeten alles eerst maar eens goed evalueren en laten bezinken.?
Fried van de Laar kocht de truck van Frits van Eerd om er zijn zoons Dakar mee te laten rijden. Maar ook met het stuur in handen van Jan van de Laar kampt de truck met hetzelfde probleem: de ene na de andere turbo gaat kapot. Al vier moesten Jan en Ben van de Laar en Dolf Huijgens er vervangen onderweg. In etappe 10 zelfs twee keer. Daardoor werd etappe 11 nog zwaarder dan ?ie al was. ?Het begint nu echt door te wegen,? merkte navigator Ben van de Laar. ?Weinig slaap, heet, zware proeven, lange dagen. Maar we zijn er nog.?
Pas diep in de nacht kwam de Van de Laar-truck aan in La Rioja. Middenin de onmogelijke duinen van Fiambal? was weer twee keer de turbo geploft. In het mulle zand duurde het vervangen van het onderdeel veel langer dan anders, waardoor de Van de Laartjes weer helemaal achteraan in het veld terecht kwamen en het ploeteren werd. ?Het is echt niet leuk om middenin de woestijn de turbo te moeten vervangen,? verzekert Ben van de Laar. ?Maar we hopen het probleem nu onder controle te hebben. Voor de zekerheid hebben we er nog wel eentje bij ons, maar die hopen we niet nodig te hebben. Onze truck lijkt wel vervloekt wat de turbo?s betreft.?
Na een lange, zware dag en een korte nacht gaf etappe 11 de mannen weinig voldoening. De 431 kilometer lange etappe naar San Juan was volgens Ben van de Laar ?een slooppartij die niks met Dakar te maken heeft?. Dat anderen er enthousiast over waren, kon hij niet begrijpen. ?Lappen van 40 kilometer over een knippenpad, dat voel je wel. Daar is toch geen lol aan? De truck had het minstens zo zwaar als wij.?
Etappe 12 lijkt gelukkig mee te vallen. Het roadbook is tenminste niet heel dik. ?Met ruim 900 kilometer wordt het een lange dag,? wist de jongste Van de Laar. ?Maar de proef lijkt niet heel zwaar te worden. Voor de snelsten staat er 2,5 uur voor, dus wij zullen er niet heel veel langer over doen.?
De negende etappe van de Dakar moest vanwege de extreme hitte met 100 kilometer worden ingekort, maar Jan en Ben van de Laar en Dolf Huijgens merkten pas dat het warm toen ze bij de finish de raampjes opendraaiden. Lang leve de airco! Het was in de duinen bij Bel?n zeker geen overbodige luxe. Met zekerheid is het niet te zeggen, maar het is goed mogelijk dat de airco bijdroeg aan het uitstekende resultaat: veertiende in een megazware etappe.
Toen de equipe-Van de Laar het bij de finish hoorde, sprongen ze bijna een gat in het dak van de cabine. ?Helemaal geweldig,? vond Jan van de Laar. ?Het was 180 kilometer zand en in het zand voel ik me als een vis in het water. Het was zwaar, een echte Dakaretappe, maar dat mocht ook eindelijk wel eens en het was ook best goed te doen.?
De duinen in de omgeving van Bel?n zijn niet hoog, maar het zijn er wel veel en ze zijn geniepig, met steile afstappen, scherpe hoeken, wat pollen hier en daar. ?Uitdagend,? vond Van de Laar ze. ?Maar waar we vooral op hebben gewonnen is, denk ik, de navigatie. Onze Ben heeft het weer super gedaan. Er waren moeilijk te vinden waypoints bij, waar drie uur straftijd op stond als je ze miste. We zagen overal auto?s en trucks rondjes rijden om te zoeken en wij reden er in ??n streep naar toe. Dat is lekker scoren.?
Van de Laar prees zich gelukkig met de keuze om airco in te bouwen in de truck waar vorig jaar nog Frits van Eerd mee reed. De luxe voorziening betaalde zich in de negende etappe uit. ?Je levert iets in op vermogen, maar je wint veel aan fitheid, comfort en concentratie,? stelde Van de Laar. ?Van misselijkheid of vermoeidheid door de hitte hebben wij geen last. We hadden niet eens in de gaten dat het zo heet was. We waren dan ook verrast toen we bij CP2 kwamen en daar bleek dat het de finish was. We hadden onderweg wel gezien dat motorrijders zaten te drinken in de schaduw, maar dat het zo heet was is volledig langs ons heen gegaan.?
De airco komt in de tiende etappe ook nog van pas. Die gaat door de beruchte duinen van Fiambala en daar zou het volgens de berichten minstens zo heet zijn als in Bel?n. ?Op die duinen heb ik het wel zitten,? zei Van de Laar. ?Dus ik hoop dat het allemaal doorgaat.?
De rustdag kwam voor Jan van de Laar precies op het goede moment. Met een frisse truck, waaraan alles wat provisorisch gerepareerd was weer goed gerepareerd was, kon hij beginnen aan de achtste etappe. Een etappe die veel vroeg van het materiaal en waarin je dus maar beter kon vertrouwen dat alles heel bleef. Het leverde Van de Laar een keurige 22ste tijd op, waardoor hij in wat wordt aangekondigd als de koninginnenrit van de Dakar op zijn eigen plaats van start kan.
Op de rustdag was alles opgelost wat opgelost moest worden. In de taaie achtste etappe, van Salta naar Bel?n, liep de truck volgens Van de Laar ?als een zonnetje?. Het eerste deel van de 394 kilometer lange proef was lastig voor de trucks en Van de Laar kon de auto soms maar net door de smalle canyons wurmen. ?Het was motortrialen voor trucks,? vertelde Van de Laar. ?Er lagen rotsblokken op het pad; ik moest bijna op twee wielen om er langs te komen. Best spannend, maar ook wel leuk.?
In het tweede deel van de etappe, na een stuk verbinding, hadden de broers Jan en Ben van de Laar en hun monteur Dolf Huijgens het helemaal naar de zin. Zand, zand, nog meer zand, rio?s met stenen. Het was vooral voor navigator Ben een uitdaging geweest, omdat het overwegend navigatie op kompaskoers was. ?Maar Ben had zijn huiswerk goed gedaan,? complimenteerde Jan zijn broertje. ?We hebben niet ??n keer moeten zoeken en we hebben geen waypoint gemist. Het ging perfect.?
Die 22ste plaats is een prettig uitgangspunt voor etappe 9, meent Van de Laar. Die etappe staat namelijk aangekondigd als de zwaarste van deze Dakar. ?In zo?n etappe wil je niet achteraan starten,? verzekerde Van de Laar. ?Ik ben heel blij dat we weer een paar plaatsen zijn opgeschoven en dat we nu weer rijden op een positie waar we volgens mij thuishoren.
Bij daglicht het roadbook kunnen doen, is Ben van de Laar deze week nog niet vaak gelukt. De broertjes Van de Laar en hun monteur Dolf Huijgens liepen door uiteenlopende problemen van zowel fysieke als technische aard in drie dagen tijd een forse achterstand op. Daardoor staan ze op de rustdag in Salta, halverwege de Dakar, niet op de plaats waar ze hadden gehoopt. ?Maar nu komen de duinen,? weet navigator Ben van de Laar. ?Hopelijk kunnen we daar een paar uur van onze achterstand goed maken op de concurrentie.?
Het roadbook goed voor elkaar hebben lijkt voor de achtste etappe een belangrijk ingredi?nt voor succes te worden. Ben van de Laar ziet tenminste een heleboel punten voorbij komen die nieuw en uitdagend zijn. ?Dat is het sausje van de nieuwe wedstrijddirecteur Marc Coma,? denkt hij. ?Doordat de eerste week er op het laatste moment ingelegd moest worden, nadat de start in Peru niet doorging, komt dat nu pas tot uiting. Dit roadbook zit heel anders in elkaar dan de afgelopen week.?
Wat Van de Laar vooral opvalt is dat er veel op cap wordt gereden en dat die kompaskoers nogal eens wisselt. ?Op cap rijden is moeilijk,? legt hij uit. ?Je hebt immers alleen de richting die je ongeveer moet zien aan te houden, maar in de duinen kun je nooit exact op die koers rijden. Het komt aan op gevoel, goed opletten, de kilometerstanden strak bijhouden en de chauffeur zo precies mogelijk sturen door constant aan te geven welke richting hij moet aanhouden. Voor de navigatie wordt het de komende dagen een serieuze uitdaging.?
Maar dat is aan Ben van de Laar wel besteed. Hij kijkt uit naar de duinen. ?Vorig jaar zijn we daar goed doorheen gekomen en toen bleek ook wel dat dit me goed ligt. Ik heb er wel zin in. Als het goed gaat, kunnen we hopelijk wat terugpakken van de uren achterstand die we hebben opgelopen.?
In de etappes 4, 5 en 6 liep het niet lekker bij de equipe-Van de Laar. In 4 werd chauffeur Jan overvallen door hoogteziekte en zat hij meer dood dan levend achter het stuur. In 5 en 6 kostten kapotte turbo?s veel sleutelwerk. Voorafgaand aan etappe 7 werkten de monteurs tot 7 uur ?s ochtends door om alles weer in orde te krijgen. ?De mannen hebben een superprestatie geleverd,? complimenteert Ben de servicecrew. ?Voor ons was het ook heel fijn om op pad te kunnen met de gedachte dat de truck goed was. Dat gaf zo veel meer rust. We konden eindelijk weer meters maken.?
Een nacht doorwerken in Uyuni betekende ook dat de monteurs in Salta nog iets van een rustdag konden pakken. Dat was wel nodig ook, want door de lange verbindingen tussen de bivaks en de korte nachten wegens veel sleutelwerk, was de eerste week van de Dakar voor de monteurs misschien wel zwaarder dan voor de wedstrijdcrews. ?Het is een hele opgave geweest voor de assistentie,? weet ook Ben. ?Ze zijn in Uyuni tot 7 uur ?s ochtends bezig geweest en moesten toen nog eens bijna een etmaal rijden naar Salta, waar ze ook weer meteen aan de gang zijn gegaan. Petje af. Dankzij hen zitten we nog in de race.?
Een paar plasjes, een beetje modder, maar verder was de eerste echte Dakaretappe alleen maar zand, gravel en stof. Jan van de Laar kon het bijna niet geloven. ?Toen we wegreden uit het bivak miezerde het en was het grijs, maar na 50 kilometer brak het open en sindsdien is het alleen maar kurkdroog geweest. Het leek wel of het hier amper geregend heeft.?
De droge omstandigheden hadden tot gevolg dat Van de Laar over het algemeen lekker kon doorrijden in zijn eerste offici?le etappe als chauffeur van de Fried van de Laar Racing-truck. ?Het ging als een speer. We konden een aantal trucks vrij gemakkelijk inhalen. We hebben alleen drie kwartier vast gezeten in het stof achter een 6x6. Dat was precies op een stuk door een bergpasje, dus die auto kon ook niet voor ons opzij. Dat was jammer, want verder ging het super.?
In de snelle proef over gravelpaden met veel bochten betaalde het vele werk dat de familie Van de Laar en hun team hebben gestoken in het verbeteren van de truck zich uit. ?Alles klopte,? zegt Van de Laar. ?We hebben de truck nu echt goed voor elkaar. Het was een genot om met deze auto op pad te zijn. Al die bochten; hij stuurde er magnifiek doorheen.?
Het leverde Van de Laar behalve een leuke dag ook een mooie klassering op, waardoor hij als 25ste mag beginnen aan de tot 190 kilometer ingekorte special van de derde etappe. ?Ze zullen er wel hun redenen voor hebben,? meende Van de Laar, ?maar ik had liever de hele route gereden. Ik wil de competitie nu wel aan.?
Vol goede moed begon Ben van de Laar aan het roadbook voor de tweede etappe van de Dakar, in de hoop dat die niet, zoals de eerste etappe en de proloog, ook zou worden afgeblazen. Na twee dagen asfalt wil de jongste telg van de familie Van de Laar nu wel aan de bak.
Ben is niet de enige. Ook broer Jan en monteur Dolf Huijgens willen de nieuw opgebouwde truck en de vernieuwde samenstelling in de cabine nu wel eens serieus op de proef stellen. De navigator hoopt daarom vurig dat de tweede etappe - een proef van 500 kilometer - doorgaat. ?Maar de start ligt op 90 kilometer van het bivak in Villa Carlos Paz,? zag Ben in het roadbook. ?Het zou me dus niet verbazen als ze de start verleggen en de proef inkorten.?
Al vijf minuten nadat ze uit het bivak in Rosario waren vertrokken hoorden de Van de Laartjes dat de proef voor de motoren was geannuleerd en drong het besef door dat het voor de trucks ook niet door zou gaan. ?Het was bar slecht weer onderweg, maar wij zijn wel wat gewend,? vertelde Ben. ?We zagen wel wat lokale auto?s in de vangrails hangen, maar voor ons was het zo?n rustige rit dat ik onderweg nog heb geslapen. De truck heeft er niks van te lijden gehad. Om de monteurs toch wat te doen te geven, zijn we overal naar op zoek geweest. Gelukkig was er een beugeltje dat piepte. Konden ze daar wat mee doen. Iedereen is enthousiast en opgeladen, maar er gebeurt niks. Het is voor niemand leuk zo.?
Het was een bewuste keuze van Fried van de Laar om het stuur van de racetruck over te geven aan zijn oudste zoon Jan. Maar bij de keuringen voor de Dakar 2016 heeft senior toch een dubbel gevoel. ?Nu we hier staan, begint het toch te kriebelen,? bekent Van de Laar. ?Ik zou zo zelf weer instappen.?
Maar dat is niet de bedoeling. Na de Dakar van vorig jaar besloot Fried van de Laar dat het tijd was voor de volgende generatie. Zoons Jan en Ben hadden bij hun pa in de cabine laten zien dat ze het aankonden en Fried wilde zijn jongens hun kans niet onthouden. Dus stuurt Jan, navigeert Ben en is Dolf Huijgens aan de crew toegevoegd als monteur. ?Het is nu wel lastig om het los te laten,? vertelt Fried. ?Maar de jongens zijn er klaar voor. Jan is wel wat gespannen, omdat hij in de Baja Aragon een foutje maakte waardoor ze hard zijn gecrasht. Dat was een enorme domper, maar uiteindelijk is het ook wel goed geweest dat het gebeurde, hoe raar dat misschien ook klinkt.?
Omdat de truck helemaal in de kreukels lag na de crash in Spanje, moest die volledig opnieuw worden opgebouwd. En daarbij kwamen nogal wat lijken uit de kast gevallen. ?We zijn een hoop oud zeer tegengekomen wat we anders niet hadden gevonden,? zegt Van de Laar. ?Er was steeds maar van alles bijgebouwd en uitgebreid, wat daardoor gewoon niet goed was. Als we dat niet allemaal hadden gevonden - en verbeterd en vernieuwd - had onze Jan de Dakar zeker niet kunnen uitrijden. Nu staat er een goede auto, waarmee hij dat wel kan. Nou ja, in principe toch, want in de Dakar weet je het nooit.?
Fried van de Laar weet dat als geen ander. En hij weet ook dat deze Dakar alles nog een beetje ingewikkelder kan worden, doordat de organisatie voortdurend noodgrepen moet toepassen. ?Of je nu door de duinen moet of door de modder, dat is om het even,? stelt hij. ?Het weer en de omstandigheden heb je niet in de hand. De organisatie doet zijn uiterste best om er een mooie en gevarieerde Dakar van te maken. Petje af voor die mannen, want het is niet gemakkelijk. Maar het verloop van deze Dakar kan wel eens bepalend worden voor de toekomst van het evenement in Zuid-Amerika. Vooral voor de trucks wordt dat interessant. ASO is niet blij met de trucks, omdat die het veel lastiger maken om een route te maken. Dat zeggen ze niet hardop, maar dat voelen we wel allemaal. Als ze nu door het slechte weer proeven moeten inkorten of afgelasten, wordt het er niet beter van.?
Het was een bijzondere belevenis. Fried van de Laar volbracht samen met zijn zoons Jan en Ben en met dochter Anja in de assistentie de Dakar 2015. Tot op de laatste dag was het spannend, nog in de laatste meters vonden er verschuivingen plaats in het klassement. ?Gelukkig hebben we het zonder kleerscheuren vanaf gebracht en staan we hier met zijn allen op het podium. Mooier kan het niet. Ik ben heel blij dat we dit bereikt hebben.?
De voorlaatste etappe was nog even zweten voor Fried van de Laar en zijn jongens. 300 kilometer vol haakse bochten en linke doordraaiers die niet in het roadbook stonden; het was een beste kluif. ?We moesten met zijn drie?n alle zeilen bijzetten om er goed en veilig doorheen te komen.? Maar nu wacht het podium. Nog 174 kilometer te gaan.
De bochten en obstakels die niet in het roadbook van de voorlaatste etappe stonden, dwongen Fried van de Laar om op zicht te rijden. Alleen hing er zoveel stof op de route dat dat eigenlijk niet te doen was. ?In het stof m?et je op het roadbook rijden,? vertelt Van de Laar. ?Onze Ben heeft het opnieuw geweldig goed gedaan, maar als het niet in het roadbook staat, kom je voor hele verrassingen te staan.?
Aan verrassingen is Van de Laar na twee weken Dakar wel gewend. Samen met zijn zoons Jan en Ben in de cabine en met hulp van zijn monteurs in het bivak wist hij zich door alle verrassingen heen te slaan. ?In het begin hebben we wat kleine trammelanten gehad, maar de monteurs hebben dat goed opgelost. Ik weet niet waar ik zonder die mannen was geweest. E?n keer waren ze ?s morgens om half negen nog bezig! Ik ben heel blij met de hulp die we hebben gekregen van de mannen van Hamer Dakar, nadat hun auto al op de eerste dag was uitgevallen. Die jongens zijn goud waard geweest.?
E?n moment dacht Van de Laar dat zijn Dakar tot een voortijdig einde was gekomen: toen hij zonder koppeling in de duinen stond. ?Dat was een onmogelijke situatie. Dankzij mensen uit de buurt, die voor ons uitreden, zijn we er uit gekomen. Die nacht hadden we de moed bijna opgegeven.?
De Dakar rijden met zijn zoons bij zich in de cabine en dochter Anja op de servicetruck was een bijzondere belevenis voor Van de Laar. ?Straks sta ik op het podium met mijn kinderen. Hoe mooi kan het zijn??
De finish van de Dakar 2015 komt hard dichterbij. De familie Van de Laar ? Fried, Jan en Ben ? is al hardop aan het aftellen. Na dagenlang op ?standje afzien? te hebben gereden, staan de heren nu op ?standje Buenos Aires?. De elfde etappe beschouwden ze als een zeer aangenaam tussendoortje op hun weg naar de Argentijnse hoofdstad.
De 194 kilometers door de pampa?s voerden over gravelpaden, afgewisseld met een bergpasje en met een strook feshfesh als toetje. ?Een gigantisch snelle proef,? vond Jan van de Laar. ?De eerste 60 kilometer was bijna volledig rechtuit. We reden tegen de begrenzer aan. Maar wel heerlijke bochtjes in het parkoers: mooi driften, lekker met het kontje draaien. We hebben zo'n plezier gehad.?
Wat opviel was dat er veel water stond in de anders droge rivierbeddingen. Voor de truck was dat geen probleem, maar voor auto?s is een halve meter water best veel. ?Daar kunnen ze niet goed tegen,? grinnikte Jan. ?Daar stonden wel wat jeepjes te tobben.?
De familie Van de Laar was vroeg binnen in het bivak dat was opgebouwd op het racecircuit van Termas de Rio Hondo. De monteurs hadden zodoende alle tijd om de auto nog een keer goed na te lopen. ?Maar eigenlijk hoeft ?ie alleen maar gewassen te worden,? meende Jan. ?hij loopt nog als een zonnetje. Vandaag (vrijdag) is nog een lange dag: 1024 kilometer. Maar zijn we ook al weer bijna in Buenos Aires. We gaan ?m gewoon naar de finish brengen. Zeker te weten.?
Fried, Jan en Ben van de Laar waren wel een beetje klaar met dat gestuiter in het donker over kapot gereden pistes. De tiende etappe was dan ook een verademing voor de familie in de gele truck. ?Echt een lekker dagje,? oordeelde Ben van de Laar. ?Eindelijk viel het eens allemaal goed uit.?
Na een korte, koude nacht in Calama moesten Fried en zijn zoons al vroeg op om de Andes weer over te steken naar Argentini?. Na alles wat ze de afgelopen dagen al hadden meegemaakt, en met vooral de lange zware etappe na de rustdag nog heel vers in het geheugen, hadden ze zich al schrap gezet voor de etappe naar Salta. Het viel alleszins mee. ?Mooie harde tracks, dus niet helemaal verrot gereden,? zag navigator Ben. ?Ook qua navigatie was het niet moeilijk. Splitsinkje links of rechts, paar spannende bochten, maar dat was het wel.?
Doordat ze lekker vroeg binnen waren in Salta, was er tijd om de truck weer even helemaal goed na te lopen en voor de mannen zelf om een goed nachtje te pakken. ?We moeten toch ook de laatste drie dagen het koppie erbij houden,? zei Ben. ?Het zijn geen lange etappes meer, maar er kan nog van alles gebeuren. We moeten nog even bij de les blijven.?
?Zo?n etappe, de dag na de rustdag. Dat is toch niet normaal?? Fried van de Laar was blij dat de negende etappe erop zat. 450 kilometer stuiteren in het stof, dat was niet zijn idee van een leuke Dakardag. Hij was niet de enige in het bivak in Calama die die mening was toegedaan.
Fried van de Laar had er eigenlijk weinig over te vertellen. Het was lang en vervelend, met heel veel feshfesh, stenen, geulen en greppels en waypoints die verstopt lagen op onmogelijke plaatsen. ?Maar we hebben ze allemaal. Onze Ben heeft weer perfect genavigeerd. Ik ben trots op die jongen. Het was een lange, zware dag. Al dat gestuiter. Er was echt niks aan.?
Het eerste deel van de proef, in de duinen, was al lastig, omdat die helemaal kapot zijn gereden doordat er vier dagen trucks doorheen zijn gegaan. ?We hebben elke centimeter duin daar nu wel gezien.?
Omdat het zo?n lange stuiterdag was, deed Van de Laar het kalm aan. ?Wij zijn helemaal kapot, maar de truck heeft niet veel geleden. Ik ben er zuinig op. Er staan ons nog een paar lange dagen te wachten. Daar moet ?ie nog doorheen."
Vooraf hadden ze al afgesproken bij elkaar te blijven, de teams van Fried van de Laar, Adwin Hoondert en Vick Versteijnen. De samenwerking draaide 548 kilometer als een tierelier. Alleen waren Van de Laar en Hoondert 60 kilometer voor de finish in Iquique in de duinen ineens Versteijnen kwijt.
?We konden niet terug in de duinen om hem te gaan zoeken,? vertelt Ben van de Laar aan de finish in Iquique, na in totaal 608 kilometer marathonetappe. ?We hebben een half uur staan wachten,? vult Adwin Hoondert aan. ?Toen hoorden we van Paul Verheyden, die langs kwam, dat Vick met een kapotte turbo stond. Aangezien we niet terug konden, hebben we maar besloten door te rijden, want we wilden ook liever niet in het donker terecht komen. Het waren wel zulke smerige duinen dat laatste stukje.?
Van de Laar in dat laatste stukje nog een band kapot. Hoondert kwam op een punt dat hij bijna op de kant ging. ?Het was even heel spannend of we het zouden redden, zo schuin ging het. Ik heb een peut gas gegeven en een schietgebedje gedaan. Het ging n?t.?
Versteijnen stond ondertussen nog aan zijn turbo te schroeven. ?Anderhalf uur en toen konden we weer verder. Dan denk je: nog een klein stukje. Haha! Twee keer scheurde ik de linker voorband open. Helemaal aan flarden. De tweede keer gebeurde dat terwijl ik net schuin omhoog uit een duinpan probeerde te rijden. Ik liet de auto terug in het gat zakken om de band te wisselen, maar toen hield de motor er mee op. Door het schuin hangen was de laatste diesel naar een kant gezakt en had de leiding lucht gepakt. We konden gelukkig de diesel oppompen en op de laatste druppels hebben we de finish gehaald.?
Het bij elkaar blijven was een goede keus van de drie teams. De route van de twee proeven die samen de marathonetappe vormden, zat vol gevaren. ?Dan wil je niet in je eentje staan,? legt Hoondert uit. ?We hebben elkaar er echt doorheen geholpen. Fried reed voorop.?
Ben van de Laar was dus de oppernavigator voor het treintje. Dat ging de 23-jarige rookie goed af. ?De navigatie was wel lastig, want we hebben met z?n allen drie dagen rondjes gereden in dezelfde duinen. Het stond vergeven van de sporen. Onze eigen sporen. Dus je weet nooit welke de goeie is. Je moest het helemaal zelf doen. Ik moest ons pap af en toe wel corrigeren, omdat hij een ander pad koos dan ik wilde, maar hij heeft goed geluisterd. We hebben geen waypoint gemist,? glundert hij.
Na aankomst in het speciale truckbivak in the middle of nowhere had Van de Laar al snel in de gaten dat de achtste etappe over ongeveer dezelfde route ging als de zevende, maar dan andersom. Daar was hij niet zo blij mee. ?Heel slecht pad, stenen, knippen. En het ergste van al: 42 kilometer wasbord. Daar word je echt niet vrolijk van in een truck.? ?Een hobbelpad van hier tot ginder,? vult Hoondert aan. ?Ik hoorde dat de Kamazzen daar met 60 overheen vliegen. Wij reden 30 kilometer per uur en nog hadden we amper tijd om ons schrap te zetten.?
Onderweg kwam het treintje de ene na de andere tegen die met kapotte banden stond. Van de Laar reed er op de heenweg twee kapot. ?Daardoor kwamen we in het donker aan in het marathonbivak,? vertelt Versteijnen. ?Al die anderen klappen: ?Daar zijn ze weer, ze hebben het weer gered!? Dat was wel heel leuk.? Het was in elk geval een rustige nacht, zonder lawaai van aggregaten en gebonk op vrachtwagenonderdelen. ?We waren om tien uur binnen en om middernacht lagen we in ons tentje,? zegt Hoondert.
Alle drie waren ze blij dat de marathonetappe erop zat. Van de Laar: ?Wij doen vandaag helemaal niks anders meer dan een koud biertje pakken. De rest zien we morgen wel, dan hebben we een hele dag de tijd.? Hoondert: ?Nou en of! Ik ben met 150 van de afdaling van de duinen gekomen, zo blij was ik dat ik er vanaf was. Het is goed dat het nu rustdag is. Ik ben een stuk fitter dan vorig jaar op dit punt. Toen ben ik de eerste week ziek geweest. Nu gaat het eigenlijk allemaal best goed. En na de rustdag is het al dinsdag! Ze zullen heus nog wel wat voor ons in petto hebben, daar twijfel ik niet aan, maar het is wel een fijn idee.?
De route van de zevende etappe, het eerste deel van de marathonetappe voor uitsluitend de trucks, was blijkbaar nogal verraderlijk. Aanvankelijk leek Fried van de Laar een opvallend goed resultaat te hebben neergezet, maar al snel bleek dat hij zich, net als veel andere teams, moet hebben vergist en nog een rondje moest. Uiteindelijk finishte Van de Laar als 36ste in het van de buitenwereld afgesloten bivak in de duinen. Contact met het team is niet mogelijk. Daardoor ontbreken vooralsnog verdere details.
Het was nogal een contrast: de duinen van de vierde etappe of die van de zesde. Totaal andere duinen, dat om te beginnen. ?Maar of je in het donker rijdt, met een kapotte koppelingsplaat, of in het licht zonder problemen, dat is een wereld van verschil,? merkte Jan van de Laar. Het was aan het resultaat te zien: truck #533 kwam met de 29ste tijd aan in Iquique.
De equipe van Fried, Jan en Ben van de Laar bolde zonder gekke dingen mee te maken door de zesde etappe. Het loopt lekker aan boord, vertelt Jan, die de rol van monteur heeft. ?Ons pap kan goed sturen en onze Ben snapt het navigeren helemaal. We hebben nog geen meter gemist. De truck is ook goed. We hebben twee dagen wat problemen gehad, maar het gaat nu vlekkeloos.?
Doordat het technisch goed gaat, kon de familie Van de Laar deze keer bij daglicht de duinen aan het eind van de etappe in. ?Dat is fijn hoor,? vond Jan. ?In het donker heb je maar een tunneltje licht. Dat is bijna niet te doen. Overdag kun je goed zien waar je heen moet. We zijn ??n keer de auto uit geweest om te kijken hoe de achterkant van een duin eruit zag, maar verder is het niet nodig geweest. Ik wil niet zeggen dat het niks voorstelt, maar het gaat wel een heel stuk gemakkelijker.?
Hoewel de truck zich nu al dagen goed houdt, vindt Jan de marathonetappe die nu komt wel spannend. De racetrucks staan in een afgelopen bivak, waar de servicewagens niet mogen komen. De monteurs blijven in Iquique. Zeven DAF-teams hebben onderling afspraken gemaakt om reserve-onderdelen en gereedschap te verdelen, zodat niet iedereen alle mogelijke onderdelen mee hoeft te zeulen. ?Als er eentje een lasapparaat bij zich heeft, is het goed. Het is te hopen dat niemand echt stukken krijgt, want we moeten het zelf oplossen. Nu hebben we nog hulp van vijf monteurs, maar in de marathonetappe moeten Ben, ons pap en ik het zelf doen.?
Het is al ver na middernacht als de truck van Fried van de Laar het bivak in Antofagasta binnen rijdt. Nog niet eens als laatste, terwijl de equipe als een van de hekkensluiters was begonnen aan de vijfde etappe van de Dakar 2015. Het scheelde niet veel of Fried, Jan en Ben van de Laar hadden uit de rally gelegen, door een kapotte koppeling in de duinen.
?We hadden de moed bijna opgegeven,? bekent Ben van de Laar, de jongste van de familie en navigator in de cabine. ?In het donker waren we in een duinpan terecht gekomen. In de pogingen om daar uit te komen, hebben we de koppelingsplaat verbrand. Zonder koppeling door de duinen is bijna niet te doen. E?n duin, waar het waypoint op de top lag, kwamen we niet op. Wat we ook probeerden, het lukte niet. Dankzij een lokale bewoner die eens kwam kijken wat we daar allemaal stonden te doen, kwamen we te weten dat het vanaf de andere kant beter ging. We zijn er omheen gereden en aan de harde kant naar boven gereden. Toen we eindelijk toch dat waypoint hadden, gaf dat nieuwe moed.?
In het donker kwam de truck nog talloze keren vast te zitten. ?Ik heb wel tien kuub zand geschept,? schat Ben. ?Maar we hebben alle waypoints gehaald en we hebben het bivak bereikt.? Daar kon de koppelingsplaat worden vervangen en konden de mannen na een paar uurtjes slaap weer op weg.
De vijfde etappe was gelukkig niet heel moeilijk, maar wel lang (458 kilometer) en de paden en pistes waren al hopeloos kapot gereden door alles wat v??r Van de Laar was gestart. Opnieuw kwam de familie in het donker te rijden. ?35 kilometer voor de finish zagen we ineens iemand staan zwaaien en springen: Tom Coronel. Hij stond te trillen van vermoeidheid en vroeg of we hem konden helpen.?
Doordat de ophanging van de buggy krom was, kon Coronel een afgebroken bout er niet uit krijgen. Ook had hij geen licht meer, zodat hij niet zag wat hij deed. ?We hebben de truck er tegenaan gezet, zodat er genoeg licht was,? vertelt Ben. ?Daarna hebben we de lager eruit geslagen, zodat de bout kon worden vervangen. Tom is voor ons uit gereden, zodat hij in ons licht kon rijden. Zo zijn we samen naar het bivak gereden.?
Daar wachtte de equipe opnieuw een korte nacht. De zesde etappe begint met een verbinding van 322 kilometer. De eerste trucks vertrekken om kwart over zeven ?s morgens.
Na een dag zonder remmen, was het gisteren een dag zonder koppeling voor Fried van de Laar en zijn zoons. Midden in de strook duinen van 100 kilometer aan het einde van de vierde etappe gaf de koppelingsplaat de geest. "We hebben gerepareerd wat we konden repareren om te kunnen rijden, maar zijn uiteindelijk zonder koppeling door de duinen gereden," meldt Fried van de Laar, inmiddels op weg naar de start van de vijfde etappe. "Het was een kort nachtje voor ons en voor de monteurs, maar de auto is weer fris en fruitig en we gaan het weer proberen."
Het zat ook in de derde proef niet mee voor Fried, Jan en Ben van de Laar. Na een boel problemen op dag 2, met name met de remmen, startte de equipe al ver achteraan in de etappe van dinsdag. Opnieuw was het geluk niet aan hun kant: na 80 kilometer sloeg een opspringende steen het remventiel in drie stukken. Gevolg: 200 kilometer hotseknotsen zonder remmen.
Een knollenveld ligt er nog netjes bij vergeleken met het terrein dat de Van de Laartjes voor de wielen van hun truck kregen tussen San Juan en Chilecito. Bij iedere truck wordt het terrein slechter en verder kapot gereden. Na honderd auto?s en een stuk of veertig trucks is er niets meer van over. Gaten worden dieper, knippen worden vervelender.
Zonder remmen was het eigenlijk niet te doen, vertelde Jan, de monteur op de truck. ?We hebben een noodoplossing gemaakt, zodat we in ieder geval konden rijden, maar de remmen deden niks. Het pas was helemaal kapot, met alleen maar korte knippen. We werden van links naar rechts geschud. Ik kon de meters niet eens meer lezen, zo ging het tekeer. Al mijn organen zijn van hun plek af, geloof ik. Met je helm klap je steeds tegen de achterwand. Ik voel het nu nog.?
Met dank aan de stuurmanskunsten van vader Fried bereikte het team toch de finish. Achter Vick Versteijnen aan, die met zijn remlichten aangaf hoe het ervoor stond, reden ze naar het bivak in Chilecito. Daar hadden de monteurs hun handen vol aan de auto. ?Die jongens hebben een heel kort nachtje,? wist Fried. ?De assistentie moet ook de Andes over naar Chili. Met die zware auto doen ze vijftien, zestien uur over die 600 kilometer. Het zou dus wel fijn zijn, ook voor de monteurs, als de goden ons in de vierde etappe eens een keer gunstig gezind zijn: voor het donker uit de duinen en geen stukken.?
?Het ging als een fluitje.? Of dat er een van een cent of van een euro was, hield Fried van de Laar in het midden. De tweede etappe van de Dakar 2015 pakte desondanks niet geweldig uit voor de familie Van de Laar. Een kapot ventiel aan de achteras leverde tijdverlies plus niet werkende achterremmen op. Met een achterstand van twee uur en 21 minuten minuten bereikte de equipe het bivak in San Juan, na een enerverende dag.
De problemen begonnen na 45 uitstekende kilometers in de 331 kilometer lange proef. ?Het begin ging super. Als een fluitje. Maar toen ging de luchtinstallatie kapot. Het bleek een ventiel aan de achteras te zijn, maar voordat we dat hadden gevonden en hadden gerepareerd ? of beter gezegd: hadden uitgeschakeld ? waren we bijna twee uur verder. Zonder achterremmen moesten we de rest van de proef doen.?
Dat was bij vlagen een hachelijke onderneming, want de route voerde langs een aantal diepe afgronden, terwijl de achterkant van de DAF sterk de neiging had uit te breken. ?Tricky,? constateerde Van de Laar. ?Ik moest even wennen, want je moet anders rijden. Jan en Ben moesten ook even wennen, haha. Maar het ging wel goed hoor. Het gaat prima in de cabine, met ons drie?n. Er zijn geen discussies. Als er eentje praat, houden de andere twee hun kop dicht. Als iedereen door elkaar gaat praten, weet niemand meer wat er wordt gezegd. Dat hebben we wel goed afgesproken zo.?
De achterstand die de equipe had opgelopen met het remmenprobleem bleek in het fesh-fesh een voordeel. Van de Laar kon het gas er goed op houden. ?Er zat niemand voor me, dus ik had vrij baan. We zijn er met 70 overheen geklapt. Als je de gang erin houdt en op het juiste pad blijft, is het fesh-fesh geen probleem.?
Met de 53ste plaats in de dagklassering had Van de Laar geen moeite. ?Als we elke dag gewoon netjes finishen en tot de rustdag zo doorgaan, komt het helemaal goed.?
Probleemloos is Fried van de Laar met zijn zoons de eerste proef van de Dakar 2015 doorgekomen. Met de 26ste tijd, op minder dan een kwartier achter etappewinnaar Hans Stacey, was de Brabander dik tevreden. ?Het ging wel verrekte hard. We hebben de hele tijd tegen de begrenzer aan gereden.? De trucks mogen maximaal 140 kilometer per uur rijden.
Iets na twee uur ?s middags lokale tijd begon truck #533 aan de 175 kilometer proef, om een uur en drie kwartier later weer uit te klokken. De snelle piste lag Van de Laar goed. ?Het ging lekker. Het was een mooie rit om mee te beginnen. De piste lag er ook goed bij.?
Qua navigatie was het nog niet echt moeilijk, wat zoon Ben de gelegenheid gaf om te wennen en te leren. ?Hij heeft het goed gedaan op zijn eerste dag als navigator. Fouten maken kon eigenlijk niet. Zo kon hij mooi wennen aan de notes in het roadbook en leren inzien wat ze bedoelen.?
Dat kan morgen wel eens heel handig zijn, want de tweede etappe loopt voor de trucks over een ander parkoers dan voor de motoren en auto?s, dus is er minder referentie van sporen.
Een familie-uitje kun je de Dakar Rally niet noemen, maar in het geval van de familie Van de Laar lijkt het daar wel op. Fried van de Laar wordt in de cabine van zijn truck vergezeld door zijn zoons Ben en Jan. Dochter Anja rijdt de servicetruck van bivak naar bivak. ?We zijn met de hele familie op stap.?
Van de Laar was op Nieuwjaarsdag al aan de beurt voor de keuringen bij het expositiecentrum Technopolis in Buenos Aires. Zonder problemen schoven ze overal doorheen en de truck kon vlotjes richting het parc ferm?e. Fried van de Laar glom van trots. ?We hebben er veel aan gedaan om de auto optimaal te krijgen en dan is het fijn als het allemaal goed gaat. Het team is super gemotiveerd: de monteurs, maar ook de crew in de racetruck. Ik ben er trots op dat ik met mijn zonen in de auto zit.?
Het zal nog wel spannend worden voor ?de jongens?, denkt Van de Laar. ?Ze zullen wel eens op de tanden moeten bijten. Maar dat geeft niet. Daar kunnen ze wel tegen.? Ook voor de 61-jarige Fried zelf zal het soms wennen zijn, verwacht hij. ?Ben, de jongste, is de navigator. Hij heeft 23 jaar naar mij moeten luisteren, maar nu zijn de rollen omgedraaid en moet ik naar hem luisteren.?
Van de Laar hoopt zijn resultaat van vorig jaar (28ste) te verbeteren, maar richt zich in de eerste plaats op uitrijden. ?Iedere dag finishen is het belangrijkste. Op het eind zien we dan wel waar we uitgekomen zijn,? zegt Van de Laar. ?Aan de voorbereiding zal het niet liggen. We zijn in april begonnen met de truck en ik denk dat we een prima auto hebben zo. Zelf zijn we drie keer in de week om half zeven ?s morgens met een personal trainer in de sportschool aan de slag gegaan om goed fit aan de start te komen. Nu al het papierwerk is gedaan en de truck ook is goedgekeurd, moet het maar gaan gebeuren. We gaan er iets moois van maken met zijn allen.?